Çeltik Ekimi, Yaygın Hatalar ve Türkiye'nin Susuzluk Gerçeği

Çeltik Ekimi, Yaygın Hatalar ve Türkiye'nin Susuzluk Gerçeği
Türkiye’nin tarım arazileri üzerinde hayat bulan kültürlerden biri olan çeltik ekimi, ülkemizin gıda güvenliğinde önemli bir yer tutuyor. Ancak son yıllarda, global iklim değişikliğinin etkisi ile mevsimlik yağış miktarlarındaki azalışlar sonucu çeltik sulamasına su sağlayan baraj, gölet, yer altı suyu gibi kaynaklarda su miktarlarının azalması ve diğer taraftan en önemli su kaynaklarımız olan nehirlerdeki su debilerinin düşmesi sonucunda yaşanan kuraklık sorunları, ekim alanlarının ve dekar verimlerinin düşmelerine neden olmaktadır. Bu da toplam çeltik üretimimizi olumsuz yönde etkilemektedir.
Mayıs ve haziran aylarında Türkiye’nin birçok bölgesinde çeltik ekimi tamamlanmıştır ancak her yıl olduğu gibi bu yıl da aynı sorular yeniden gündemde: Suyu daha verimli nasıl kullanırız? İklim değişikliği ekim zamanını da değiştiriyor mu? Verim düşüklüklerine sebep olan nedenler nelerdir? Daha da önemlisi: Suyumuz bu kadar bol mu?
Çeltik, yani pirincin hammaddesi olan bu değerli ürün, oldukça yoğun su ihtiyacıyla bilinir. Fakat Türkiye gibi su sıkıntısı yaşayan bir ülkede bu tarımsal faaliyetin nasıl yürütüldüğü, artık sadece üreticileri değil, tüm toplumu ilgilendiren bir mesele hâline gelmiştir.
Çeltik ve Su: Dengeyi Kurmak Zorundayız
Çeltik, suyla iç içe geçmiş alanlarda yetiştirilen ve geleneksel yöntemlerle ekilen bir tarım ürünüdür. Doğru toprak hazırlığı, su yönetimi ve ekim zamanlaması hem ürün kalitesini hem de verimliliği belirleyen temel unsurlar arasında yer alır. Doğru uygulamalarla yapılan çeltik ekimi; çiftçilere istikrarlı gelir sağlamanın yanı sıra, ülkemizin pirinç ihtiyacına da katkı sunar.
Çeltik ekimi, özellikle Edirne, Samsun, Balıkesir, Çanakkale, Çorum, Bursa, Tekirdağ, Sinop, Çankırı ve Kastamonu gibi illerde yoğun yapılmaktadır. Ancak klasik yöntemlerde tarlaların uzun süre su altında tutulması gerektiği düşüncesi hem yanlış uygulamalara hem de gereksiz su kayıplarına yol açabiliyor. Oysa modern tarım teknikleriyle daha az su kullanarak da verimli çeltik üretmek mümkün.
Su kaynaklarımız artık sınırsız değil. Türkiye, kişi başına düşen kullanılabilir su miktarına göre “su sıkıntısı altındaki ülkeler” kategorisinde yer alıyor. Pek çok bölgemizde barajlarımız kritik seviyelere inerken, bilinçsiz sulama uygulamaları bu krizi daha da derinleştiriyor.
Yaygın Hatalar: Aynı Yöntemle Farklı Sonuç Beklemek
Çeltik tarımında yapılan bazı yaygın hatalar hem verim kaybına hem de su israfına neden oluyor:
Zamanlama Hataları: Ekim döneminin yanlış belirlenmesi hem ürünü riske atıyor hem de daha fazla su tüketilmesine yol açıyor.
Geleneksel Sulama: Çeltikte en yüksek verim, tarla su altında bırakılarak yapılan salma sulama ile yapılmaktadır. Ancak burada su verimliliğini arttırmak için tarlanın çok iyi şekilde tesviye edilmesine ve sızıntı ile su kaybını asgari seviyeye düşürmek için ekim öncesi toprak çok iyi sıkıştırılmasına dikkat edilmelidir.
Toprak Analizi Yapılmaması: Her toprak aynı oranda besin maddesi içermez. Hangi besin maddesinin eksik olduğunu bilerek onu uygulamak daha doğrudur. Toprağın analiz edilmesi bilinçli bir gübreleme içinde gereklidir. Analiz yapılmadan ekime başlamak hem emeği hem kaynağı boşa harcamak anlamına geliyor.
İlaç ve Gübre Kullanımında Bilinçsizlik: Tarımsal ilaç ve gübre uygulamasında, uygulama zamanına, kullanılacak amaca göre ilaç ve gübre seçimine, uygun doz kullanımına ve uygulama yöntemine dikkat edilmelidir. Eğer bu hususlara dikkat edilmez ise hem verimde düşme hem de çevre kirliliği riski artar.
Çözüm: Akıllı Tarım, Bilinçli Sulama
Çeltik üretiminde verimlilik ve sürdürülebilirlik bir arada sağlanabilir. Damla sulama yöntemi, kesik sulama yöntemi, lazer tesviyeli tarla hazırlığı, sertifikalı ve bölgeye uyum sağlayabilen uygun çeşit kullanılmalıdır. Agrobest Grup olarak alanlarında uzman ziraat mühendislerimizin tohumdan hasada kadar sunduğu çözümlerle hem kalite hem de kaynak kullanımı optimize edilebilir. Ayrıca Tarım ve Orman Bakanlığı’nın yürüttüğü su verimliliği projeleriyle, çeltik tarımında bölgeye özel sulama modelleri de teşvik edilmektedir. Bu destekleri takip etmek ve uygulamalara entegre etmek hem üreticiye hem çevreye kazandırır.
Türkiye ve Susuzluk
Günümüzde Türkiye, iklim değişikliğinin etkilerini giderek daha yakından hissetmeye başladı. Yaygın susuzluk sorunu, özellikle tarım alanlarında belirginleşiyor. Çeltik ekiminde kritik rol oynayan su kaynakları, mevsimsel değişiklikler ve düzensiz yağışlar sebebiyle kısıtlı hale geliyor. Bu durum, sadece çeltik değil, pek çok tarım ürünü için risk oluştururken, çiftçilerin üretim planlamalarını da ciddi şekilde sarsıyor. Su kaynaklarının verimli kullanımı, modern sulama sistemleri ve yenilenebilir enerji ile desteklenen su yönetimi çözümleri, bu sorunun üstesinden gelmek için büyük önem taşıyor.
Suyun Değeri Bilinirse, Toprak Daha Fazla Verir
Çeltik üretimi, doğru bilgiyle yapıldığında hem çiftçiye kazandırır hem de doğaya saygılı olur. Ancak yanlış yöntemlerde ısrar etmek hem ekosisteme hem de gelecek kuşaklara zarar verir. Agrobest Grup olarak, suya dost, verim odaklı tarım yöntemlerini destekliyoruz; doğru tarım için her zaman üreticilerimizin yanında duruyoruz.
Unutmayalım, su varsa hayat var, toprak varsa gelecek var. Gelin birlikte üretelim, birlikte koruyalım, hep birlikte paylaşalım.